Trong trang này, Chúng tôi sẽ giải thích những khái niệm cơ bản về sóng xung kích trị liệu.
- Sóng xung kích trị liệu (SWT) là gì?
- Nguồn gốc của SWT?
- Những chỉ định nào có thể điều trị bằng SWT?
- Chống chỉ định cho SWT?
- SWT hiệu quả như thế nào?
- SWT có an toàn không?
- Tương tác sinh học của SWT trong việc điều trị
Sóng xung kích trị liệu là gì ?
Sóng xung kích trị liệu được dịch ra từ cụm từ (SWT- Shock Wave Therapy ), đây là kỹ thuật mới dùng xung kích để điều trị các bệnh lý đau mãn tính của hệ thống cơ xương.
Một sóng xung kích có cường độ rất lớn, nhưng năng lượng truyền đến cơ thể trong một thời gian rất ngắn, ngắn hơn tốc độ truyền âm (340.29 m/s).
Nguồn gốc của SWT?
Bản chất khoa học của việc điều trị bằng SWT cũng tương tự như phá sỏi thận, kỹ thuật này dùng sóng xung kích để phá những viên sỏi trong thận mà không cần phẫu thuật.
Kỹ thuật này đã thành công trong khoảng một phần tư thế kỷ nay, và trong quá trình điều trị cho hàng ngàn và hàng ngàn bệnh nhân, người ta nhận thấy rằng các bệnh nhân có kèm những bệnh lý đau khác ngoài sỏi thận và đau này biến mất.
Chính vì lý do này mà các nhà khoa học bắt đầu nghiên cứu về hiệu của của SWT trong việc làm giảm đau và chữa lành các loại mô.
Sau đó SWT được nghiên cứu và phát triển trở thành máy chuyên dùng trong điều trị các bệnh lý cơ xương.
Những chỉ định có thể điều trị bằng SWT?
- Điều trị một loạt các bệnh cơ xương - đặc biệt là những người có liên quan đến các mô liên kết gắn vào xương lớn.
- Các điểm đau liên quan gân và dây chằng ở các khớp lớn như vai, khuỷu tay,hông và đầu gối.
- Bệnh lý ở bàn chân như: viêm gân Achille, vôi hóa dây chằng, viêm mô liên kết và thoái hóa, đau cơ và chấn thương, chấn thương khớp.
- Chữa các bệnh lý xương như: gãy xương, hoại tử xương, xương không lành.
- Ngoài ra còn chữa các bệnh lý tiết niệu như bệnh lý Peyronie
Những chống chỉ định của SWT?
- Bệnh nhân bị ung thư xương
- Các bệnh rối loạn chuyển hóa xương, rối loạn thần kinh và tuần hoàn
- Bệnh nhân đang mang thai
- Vị trí xương đang phát triển
- Không điều trị cho vùng bị nhiễm trùng hoặc vùng có khí hoặc không khí trong cơ thể hoặc các điều kiện khách theo quy định của bác sĩ.
SWT hiệu quả như thế nào?
Câu trả lời phụ thuộc vào bạn đọc kết quả điều trị trong nghiên cứu nào, phương pháp sử dụng trong nghiên cứu là gì, bệnh nhân được chọn trong nghiên cứu, điều kiện tiến hành điều trị và thiết bị được dùng trong điều trị.
Theo các nghiên cứu, hiệu quả điều trị thường dao động trong khoảng 65% đến 95%, giá trị khoảng 80% thường được trích dẫn trong các nghiên cứu. Và một điều quan trọng được ghi chú trong các nghiên cứu thành công được quyết định bởi loại đau của bệnh nhân.
Tương tác sinh học của SWT trong việc điều trị
SWT có thể điều trị các bệnh mãn tính mà trước đó cơ thể mất khả năng tự điều chỉnh. Ngoài việc kích thích quá trình chữa bệnh, SWT có tác động trực tiếp vào dây thần kinh, làm giảm đau
Nhiều phương pháp điều trị truyền thống - chẳng hạn như thuốc kháng viêm, thuốc tiêm steroid, vật lý trị liệu, massage, châm cứu, …. - có thể giúp cơ thể trong thời gian đầu, giai đoạn cấp của chấn thương. Tuy nhiên, hiệu quả rất ít trong việc hỗ trợ cơ thể để chữa lành khi một chấn thương trở thành mãn tính. Ví dụ, nhiều bệnh nhân có thể liên quan đến một bệnh sử như tiêm steroid (như cortisone) có vẻ có hiệu quả trong việc giải quyết cơn đau đầu trong quá trình chữa bệnh của họ, nhưng tiêm tiếp theo là ít hiệu quả. Đây không phải là thực sự đáng ngạc nhiên khi bạn nhận ra rằng một loại thuốc được dùng cho bệnh cấp tính sẽ không thể chữa khỏi bệnh mãn tính hay các tổn thương thoái hóa.
Điểm đặc biệt của SWT là một trong rất ít các thiết bị trong lĩnh vực học có khả năng điều trị chấn thương mãn tính,chuyển chúng sang giai đoạn cấp tính và chữa lành vết thương.
SWT có năng lượng rất lớn từ 5 -100 MPa phát ra trong một thời gian ngắn 10ms
Năng lượng xung này vượt qua ngưỡng âm thanh tạo nên sóng xung kích
Hình phía trên là hình máy bay đang bay với vận tốc lớn hơn vận tốc âm thanh tạo thành sóng xung kích. Máy tạo sóng xung kích cũng tạo ra sóng tương tự nhưng với quy mô nhỏ hơn, và xung kích được phát ra từ máy có thể điều chỉnh được và hội tụ chính xác hơn.
Trên thực tế, thiết bị mà chúng ta sử dụng có thể điều chỉnh từng đợt sóng xung kích để chúng có thể vượt qua những vùng không bị tổn thương và chỉ hội tụ đến những vùng bị tổn thương, nơi cần điều trị
Thứ nhất, sóng xung kích sẽ tạo áp lực cơ học và sức căng lên mô cần điều trị để gia tăng tính thấm màng tế bào, thúc đẩy vi tuần hoàn và tốc độ chuyển hóa trong mô, cả 2 quá trình này làm giúp chữa lành tổn thương và bước tiếp theo phá vỡ bệnh lý vôi hóa.
Thứ hai, sóng xung kích sẽ tạo thành những bong bóng, những bong bóng này sẽ giãn nở tối đa và vỡ ra tạo áp lực đủ lớn để phá vỡ các vô hóa trong mô mềm.
Khi điều trị bằng SWT, không chỉ có một vài bong bóng được tạo ra mà là hàng trăm, hàng nghìn bong bóng như hình dưới
Nhân số lượng bong bóng này với hàng ngàn lượt phát của xung kích thì năng lượng rất lớn để phá vỡ vôi hóa trong khớp, mô mềm và sụn.
Bằng cách phá vỡ cá vôi hóa, SWT được biết đến như liệu pháp làm kích thích nguyên bào xương, kích thích sinh xương giúp xương mau lành
Ngoài ra SWT còn kích thích sinh nguyên bào sợi giúp chữa lành các mô liên kết như gân, dây chằng,collagen
Bên cạnh đó SWT còn có tác dụng giảm đau thông qua thuyết cổng kiểm soát.
Dịch theo trang www.shockavetherapy.ca - (Ngọc Lam)